Το όρος Θαβώρ, Ιταβύριον εις την θύραθεν γραμματείαν, «δεσπόζει εις το μέσον της Γαλιλαίας, αναμέσον της πεδιάδος του Ιεζράελ και της Σκυθουπόλεως, πανταχόθεν απομεμονωμένον από παντός άλλου ομόρου όρους (Βενιαμίν Ιωαννίδου, Προσκυνητάριον της Αγίας Γης, σ. 349).
Μνείαν του όρους Θαβώρ έχομεν εις την Παλαιάν Διαθήκην. Αναφέρεται εις τους ψαλμούς: «Θαβώρ και Ερμών εν τω ονόματί Σου αγαλλιάσονται» (Ψαλμ. 88,13). Επίσης αναφέρεται ως το όριον των φυλών Ζαβουλών και Ισσάχαρ (Ιησ. Ναυή 19, 12-22) και ως ο τόπος συγκεντρώσεως των υιών Ισραήλ υπό τον Βαρούχ και την Δεβώραν προ της μάχης κατά του Σισάρα (Κριτ. 4,6).
Εις την Καινήν Διαθήκην δεν γίνεται ονομαστική μνεία του όρους Θαβώρ. Τούτο όμως υπονοείται ως το όρος της Μεταμορφώσεως του Κυρίου δια της φράσεως του αποστόλου Πέτρου, «εν όρει αγίω», «και ταύτην την φωνήν -Ούτός εστιν ο Υιός μου ο αγαπητός, εις ον εγώ ηυδόκησα- ηκούσαμεν εξ ουρανού ενεχθείσαν συν αυτώ όντες εν τω αγίω όρει». (Πέτρ. Β’ 1,18).
Παρά την καινοδιαθηκικήν ανωνυμίαν, αρχαιοτάτη πίστις και παράδοσις της Εκκλησίας συνδέει το γεγονός της Μεταμορφώσεως του Κυρίου με το όρος Θαβώρ.
Εις τους πρόποδας τούτου του όρους άφησε ο Κύριος τους υπολοίπους μαθητάς Αυτού και παρέλαβε μεθ’ Εαυτού επί της κορυφής τους τρεις προκρίτους, Πέτρον και Ιάκωβον και Ιωάννην.
Ενώπιον αυτών αίφνης έλαμψε το πρόσωπον Αυτού ως ο ήλιος και τα ιμάτια Αυτού εγένοντο λευκά ως το φως και ώφθησαν ο Μωϋσής και ο Ηλίας να συλλαλούν μετ’ Αυτού περί της σταυρικής θυσίας Αυτού εις Ιεροσόλυμα και ο Πέτρος προέτεινεν Αυτώ να κατασκευάσουν τρεις σκηνάς και να μείνουν επί του όρους, οπότε και νεφέλη φωτεινή επεσκίασεν αυτούς και ηκούσθη φωνή εκ της νεφέλης λέγουσα: «Ούτός εστιν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ω ηυδόκησα, Αυτού ακούετε» (Λουκ. 9,28-36).
Συμφώνως προς την ερμηνείαν των Πατέρων της Εκκλησίας, ο Κύριος παρέδωσε την θαυμαστήν αυτήν θέαν του προσώπου Αυτού εις τους τρεις προκρίτους μαθητάς Αυτού και δι’ αυτών εις την Εκκλησίαν, ίνα προετοιμάση και ενισχύση αυτούς δια το μυστήριον του Σταυρού και της Αναστάσεως Αυτού, ίνα υπομνήση το πρωτόκτιστον κάλλος της εικόνος του ανθρώπου, το αμαυρωθέν με την πτώσιν και αποκτώμενον πάλιν δια της πίστεως και κοινωνίας και ενότητος μετ’ Αυτού.
Εν Αυτώ δια του προσωπικού αγώνος των πιστευόντων εις Αυτόν επιτυγχάνεται η αποβολή του ενδύματος της ασχημίας και της δυσμορφίας των παθών της ψυχής και η ένδυσις του ενδύματος της ευμορφίας, της κοσμιότητος και της ευπρεπείας των αρετών. Η μεταμόρφωσις αύτη, εις την οποίαν καλεί ο Κύριος τους εις Αυτόν πιστεύοντας, συνέβη εις τον ύψιστον βαθμόν εις τους Πατέρας της Εκκλησίας, οι οποίοι ως και οι μαθηταί «την δόξαν Κυρίου εθεάσαντο καθώς ηδύναντο, εν τη εμπειρία του ακτίστου φωτός του προσώπου Αυτού».
Ανάμνησιν του θαυμαστού γεγονότος τούτου είχε και εφέτος η Σιωνίτις Εκκλησία επί της κορυφής του όρους Θαβώρ έμπροσθεν και εντός του περικαλλούς ναού της Μεταμορφώσεως, του εκτισμένου μεν επί των ερειπίων αρχαιοτέρου βυζαντινού ναού υπό του αειμνήστου Πατριάρχου Ιεροσολύμων Κυρίλλου (1865), αγιογραφημένου δε προσφάτως θαυμαστώς δι’ αρίστης βυζαντινής αγιογραφικής τέχνης υπό του φιλοπόνου ηγουμένου Αρχιμανδρίτου Ιλαρίωνος, ανακαινιστού όλων των χώρων της Μονής και κτίτορος παρεκκλησίου προς τιμήν της Αγίας Τριάδος.
Εις τον υπαίθριον πευκόφυτον χώρον έμπροσθεν του Ναού τούτου και επί καταλλήλως προητοιμασμένης εξέδρας, εις τύπον ιερού βήματος, ετελέσθη νυκτερινή θ. Λειτουργία την νύκτα της 5ης προς 6ην/18ην προς 19ην Αυγούστου 2010, προεξάρχοντος της Α.Θ.Μ., του Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου Γ’, συλλειτουργούντων Αυτώ των Ιερωτάτων Μητροπολιτών Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου και Βόστρων κ. Τιμοθέου, του Γέροντος Αρχιγραμματέως, Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, και πλέον τεσσαρακοντάδος ιερέων εξ Ελλάδος, Κύπρου, Ρουμανίας, Ρωσίας, Ουκρανίας και εν κατανύξει παρακολουθούντων περί τους τρεις χιλιάδας (3.000) πιστών εκ των ως άνω χωρών τούτων, δι’ ο και τα βιβλικά αναγνώσματα ανεγνώσθησαν και η θ. Λειτουργία ετελέσθη ελληνιστί, αραβιστί, ρωσιστί και ρουμανιστί.
Εκτός των συλλειτουργών ιερέων περί τους εξήκοντα και πλέον προσήλθον, κρατούντες επιτραχήλιον και ζητούντες ευλογίαν παρά του Μακαριωτάτου δια την θ. Κοινωνίαν. Των αχράντων μυστηρίων εκοινώνησαν και οι πλείστοι των πιστών, δια την ευταξίαν των οποίων, λόγω του συνωστισμού, εχρειάσθησαν ειδικώτερα μέτρα τάξεως.
Ευθύς άμα τη απολύσει ο Μακαριώτατος προσεφώνησεν εν συντομία, δια τον κόπον της αγρυπνίας, τους πιστούς, ως εξής:
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
ευλαβείς προσκυνηταί,
Η χάρις του Παναγίου Πνεύματος ανήγαγεν και συνήγαγεν πάντας ημάς εις το θεοβάδιστον τούτον τόπον δια να εορτάσωμεν την ανάμνησιν της θείας Μεταμορφώσεως του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού.
Το γεγονός της επί του όρους Θαβώρ Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ημών Χριστού αποτελεί τον θεμέλιον λίθον της σωτηριώδους θεολογίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Ο λόγος του ανθρώπου αποδεικνύεται αδύνατος και περιωρισμένος εις την προσπάθειάν του να κατανοήση τον άπειρον και απερινόητον Θεόν.
Ο,τι γνωρίζομεν σχετικά με τον Θεόν, το γνωρίζομεν δια του μυστηρίου της θείας Οικονομίας, δηλονότι δια του ενανθρωπήσαντος Σωτήρος ημών Χριστού. Ο σεσαρκωμένος Λόγος του Θεού, ο Χριστός με άλλα λόγια είναι Αυτός ο οποίος μας φανερώνει δια μέσου της Εκκλησίας Αυτού κατά τρόπον σχετικόν, αινιγματικόν και συνεσκιασμένον τον κεκρυμμένον και απόκρυφον μυστήριον της θείας απειρίας και του επουρανίου θείου φωτός. «Βλέπομεν γαρ άρτι δι’ εσόπτρου εν αινίγματι, τότε δε πρόσωπον προς πρόσωπον· άρτι γινώσκω εκ μέρους…» (Α’ Κορ. 13,12), λέγει ο Απόστολος Παύλος.
(Διότι τώρα βλέπομεν σαν εις μετάλλινον καθρέπτην, θαμπά και τόσον ατελώς, ώστε θα μας μένουν πολλά αινίγματα, που δεν θα ημπορούμεν να τα εξηγήσωμεν. Τότε όμως θα ίδωμεν φανερά και καθαρά, διότι θα ίδωμεν κατ’ ευθείαν πρόσωπον με πρόσωπον. Τώρα γνωρίζω μόνον ένα μέρος της αληθείας).
Την εκ μέρους φανέρωσιν του μυστηρίου της θείας Οικονομίας, μυστηρίου του αποκεκρυμένου από των αιώνων εν τω Θεώ, τω τα πάντα κτίσαντι δια Ιησού Χριστού (Εφεσ. 3,9). ερμηνεύει εναργέστατα και μετ’ ακριβείας ο ιερός της Εκκλησίας μας υμνωδός λέγων: «Ο πάλαι τω Μωσεί συλλαλήσας, επί του όρους Σινά δια συμβόλων, εγώ ειμί λέγων, ο Ων, σήμερον επ’ όρους Θαβώρ, μεταμορφωθείς επί των μαθητών, έδειξε το αρχέτυπον κάλλος της εικόνος, εν Εαυτώ την ανθρωπίνην αναλαβών ουσίαν. Και της τοιαύτης χάριτος μάρτυρες παραστησάμενοι, Μωϋσήν και Ηλίαν κοινωνούς εποιείτο της ευφροσύνης, προμηνύοντας την έξοδον δια Σταυρού και σωτήριον Ανάστασιν».
Θέλοντας ο Χριστός αφ’ ενός μεν να προετοιμάση τους μαθητάς Του εν όψει του σταυρικού Αυτού πάθους και τριημέρου αναστάσεώς Του, αφ’ ετέρου δε να φανερώση την ουράνιον αυτού βασιλείαν, παρέλαβε τους μαθητάς Του και ανήλθεν εις το όρος Θαβώρ. Ανήλθεν εις τον τόπον, ένθα ημείς οι ταπεινοί και ανάξιοι ιστάμεθα αυτήν την στιγμήν πέριξ της Ιεράς Τραπέζης του Σώματος και Αίματος της ευχαριστιακής συνάξεως του μεταμορφωθέντος Σωτήρος ημών Χριστού.
Και εδώ ακριβώς επί τούτου του όρους Θαβώρ, ως λέγει ο υμνωδός, μεταμορφωθείς ο Χριστός επί των μαθητών έδειξε το αρχέτυπον κάλλος της εικόνος, εν Εαυτώ την ανθρωπίνην αναλαβών ουσίαν.
Το δε αρχέτυπον κάλλος της εικόνος Αυτού του Θεού και Σωτήρος ημών Χριστού δεν είναι άλλο από το άκτιστον και θείον φως, το οποίον δια των ακτίστων θείων ενεργειών καταυγάζει και φωτίζει θεοπρεπώς τον νουν και την καρδίαν των αγαπώντων τον Θεόν εξ όλης καρδίας και διανοίας. «Μακάριοι οι καθαροί την καρδίαν ότι αυτοί τον Θεόν όψονται», παραγγέλλει ο Κύριός μας.
«Φωτός χορηγός και φως υπάρχων, αναφωνεί ο υμνωδός, απρόσιτον και αΐδιον, προάναρχε, ο αναβαλλόμενος φως ώσπερ ιμάτιον, φως εν τω κόσμω έλαμψας, μετά σαρκός προελθών· και φως επί του όρους αστράπτεις, δόξης της πατρώας δεικνύς τον χαρακτήρα».
Αυτού του Θαβωρίου φωτός της θείας δόξης τόπος φανερώσεως αλλά και τρόπος κοινωνίας, η καλλιτερον ειπείν πενυματικής θεωρίας, είναι η αγία ημών Ορθόδοξος του Χριστού Εκκλησία.
Με άλλα λόγια, της εμπειρίας των μαθητών επί του όρους Θαβώρ δυνάμεθα και ημείς να γίνωμεν συμμέτοχοι και κοινωνοί, αφού πρώτον καθάρωμεν και ευτρεπίσωμεν τον έσω άνθρωπον, διακόπτοντες το νέφος του γεώδους σαρκίου. «Οι δόξης εφιέμενοι, υλικώς της ενθέου, λέγει και πάλιν ο υμνωδός, το νέφος διακόψωμεν του γεώδους σαρκίου, μετάρσιοι προς το όρος το Θαβώρ ανελθόντες και Μωσεί Ηλία τε, μαθητών τοις πρωτάρχαις συμμετασχείν, θεϊκής ελλάμψεως απροσίτου αξιωθήναι σπεύσωμεν, φως φωτί προσλαβόντες».
Ας σπεύσωμεν και ημείς, αδελφοί μου, δια της ευπραγίας, δηλαδή δι’ έργων αγαθών και καλών, αλλά και δια μετανοίας και της καλής και ορθής ομολογίας της πίστεως ημών την καλήν αλλοίωσιν αλλοιωθέντες τη του Χριστού Μεταμορφώσει, ίνα ευρεθώμεν σήμερον φωτοφαείς και μετά του υμνωδού συμψάλλωμεν και είπωμεν:
«Φως αναλλοίωτον Λόγε, φωτός Πατρός αγεννήτου, εν τω φανέντι φωτί Σου, σήμερον εν Θαβωρίω, φως είδομεν τον Πατέρα, φως και το Πνεύμα, φωταγωγούν πάσαν κτίσιν». Αμήν.
Κατόπιν ο Μακαριώτατος ηυλόγησε τας σταφυλάς και ούτως έληξεν η νυκτερινή θ. Λειτουργία.
Την δε πρωΐαν ετελέσθη θ. Λειτουργία εντός του ιερού Ναού, προεξάρχοντος του Ιερωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακού, συλλειτουργούντων πολλών ιερέων, τη συμμετοχή πολλών προσκυνητών, εντοπίων αραβοφώνων Ορθοδόξων και άλλων εξ Ορθοδόξων χωρών. Μετά την θ. Λειτουργίαν ηκολούθησεν η λιτάνευσις της ιεράς εικόνος πέριξ του ιερού Ναού και δεξίωσις δια πάντας τους πιστούς. Περί την μεσημβρίαν ο ηγούμενος Αρχιμανδρίτης Ιλαρίων παρέθεσε τω Μακαριωτάτω πλουσίαν τράπεζαν, με κατάλυσιν ιχθύος και βρώσιν εκ των ηύλογημένων σταφυλών. Εις ταύτην ήτο προσκεκλημμένος και ο Ισραηλινός Στρατιωτικός Διοικητής της περιοχής Βηθλεέμ κ. Ιγιάντ Σιρχάν.
Το γεγονός της Μεταμορφώσεως του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού εωρτάσθη δια πανηγυρικής θ. Λειτουργίας επίσης εις το Θεομητορικόν Μνήμα εν Γεθσημανή, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Αβήλων κ. Δωροθέου και εις τον Ιερόν Ναόν της Μεταμορφώσεως του Κυρίου εις Ραμάλλαν, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Γεράσων κ. Θεοφάνους.
Ούτω, δόξα τω Θεώ, πάντες, εν τω μέτρω του αγώνος και της συμμετοχής αυτού έκαστος, «φωτί προσελάβομεν φως και μετάρσιοι γενόμενοι τω πνεύματι, υμνήσαμεν Τριάδα ομοούσιον».
Εκ της Αρχιγραμματείας
Η πρωτότυπη είδηση σε πολυτονική γραφή με τις συνοδευτικές φωτογραφίες βρίσκεται στην Πύλη ειδησεογραφίας του Πατριαρχείου στον σύνδεσμο http://www.jp-newsgate.net/gr/2010/08/19/1781/