Το γεγονός τούτο της εν είδει πυρίνων γλωσσών καθόδου και εκχύσεως του Αγίου Πνεύματος, δι ου και «ετέραις γλώσσαις ελάλησαν τα μεγαλεία του Θεού», (Πραξ. 2,4) συν Θεώ εώρτασε και εφέτος χάριτι θεία η Εκκλησία η ούσα εν Ιεροσολύμοις, η Εκκλησία των Αγίων Τόπων.
Τούτο εώρτασε πρώτον δια πανηγυρικής θ. Λειτουργίας την πρωΐαν της Κυριακής της Πεντηκοστής επί του Παναγίου και Ζωοδόχου Τάφου, προεξάρχοντος του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων Αυτώ των Σεβασμιωτάτων Αρχιεπισκόπων Αβήλων κ. Δωροθέου και Θαβωρίου κ. Μεθοδίου, ιερέων Αγιοταφιτών αλλά και παρεπιδημούντων, και μετέχοντος πυκνού εκκλησιάσματος, μακρόθεν και εγγύθεν προσελθόντος.
Μετά την θ. Λειτουργίαν επισυνήφθη κατά την τάξιν ο Εσπερινός της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος μετά των ευχών της γονυκλισίας, αναγνωσθεισών εις τον Πανάγιον Τάφον υπό του Μακαριωτάτου και εις το Καθολικόν του Πανιέρου Ναού της Αναστάσεως υπό της Αγιοταφιτικής Αδελφότητος ως Εσπερινός του μοναστηριακού Ναού αυτής, των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Το γεγονός όμως της Πεντηκοστής, ως εκπληρώσεως της υποσχέσεως και φωτισμού των πάντων δια του Αγίου Πνεύματος εωρτάσθη υπό της Σιωνίτιδος Μητρός των Εκκλησιών και εις τον τόπον, εν ω ιστορικώς τούτο άπαξ συνέβη, εις τον χώρον δηλαδή του υπερώου εις την περιοχήν της Αγίας Σιών, δι' Εσπερινού της Κυριακής εις το παρεκκλήσιον του Κοιμητηρίου και δια θ. Λειτουργίας την πρωΐαν της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος εις τον ιερόν Ναόν της Αγίας Τριάδος της επί του λόφου της Αγίας Σιών Πατριαρχικής Σχολής, προεξάρχοντος του Γέροντος Δραγουμάνου και εν ταυτώ Προέδρου της Σχολικής Εφορείας Ιερωτάτου Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως κ. Χριστοδούλου, συλλειτουργούντων ιερέων, συμμετεχόντων πολλών πιστών και των καθηγητών και των μαθητών της Πατριαρχικής Σχολής.
Την θ. Λειτουργίαν ηκολούθησεν η λιτανεία δια του παρεκκλησίου της κατακόμβης και δια του τάφου του προφητάνακτος Δαυΐδ προς το υπερώον και δια της εν εκάστη των στάσεων τούτων αναγνώσεως των ευχών της γονυκλισίας.
Την θ. Λειτουργίαν εις τον Ναόν της Αναστάσεως ηκολούθησε δεξίωσις εν τω Πατριαρχείω, την δε εν τη Αγία Σιών, δεξίωσις εις την αίθουσαν τελετών της Πατριαρχικής Σχολής.
Την Δευτέραν του Αγίου Πνεύματος ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ' προεξήρξε μετά συλλειτουργούντων Αγιοταφιτών Αρχιερέων, των Σεβασμιωτάτων Αρχιεπισκόπων Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου και Θαβωρίου κ. Μεθοδίου, Ιορδάνου κ. Θεοφυλάκτου συμπροσευχομένου εις τήν της θ. Λειτουργίαν εν τω ιερώ Ναώ της Αγίας Τριάδος της εν Ιεροσολύμοις Ρωσικής Αποστολής (Missia). Μετά το πέρας της θ. Λειτουργίας ο Μακαριώτατος προσεφώνησε το εκκλησίασμα ως εξής:
«Την εξ ύψους δύναμιν τοις μαθηταίς, Χριστέ, έως αν ενδύσησθε έφης, καθίσατε εν Ιερουσαλήμ˙ εγώ δε ως εμέ Παράκλητον άλλον, Πνεύμα το εμόν τε και Πατρός αποστελώ, εν ω στερεωθήσεσθε».
Οσιολογιώτατε Αρχιμανδρίτα κύριε Νικόδημε,
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Ευλαβείς Χριστιανοί,
Χθες η Εκκλησία των Ιεροσολύμων εώρτασε πανηγυρικώς την μεγάλην εορτήν της Πεντηκοστής, δηλονότι την εορτήν της Αγίας Τριάδος εν αυτώ τω κενώ μνήματι του Αναστάντος Σωτήρος ημών Χριστού.
Σήμερον, ημέρα Δευτέρα της Πεντηκοστής, αυτό το Πανάγιον και ζωοποιόν και παντοδύναμον εορτάζομεν Πνεύμα, Τον Ένα της Τριάδος Θεόν, το ομότιμον και ομοούσιον και ομόδοξον τω Πατρί και τω Υιώ εν αυτώ τω επωνύμω της Αγίας Τριάδος Ναώ, τω ανεγερθέντι υπό της ομόφρονος και ορθοδόξου αδελφής ημών Εκκλησίας της Ρωσίας.
Κατ' ουσίαν η Αγία του Χριστού Εκκλησία εορτάζει την εξ ύψους δύναμιν, την οποίαν ενεδύθησαν οι μαθηταί του Χριστού και οι διάδοχοι αυτών δια της αποστολής του Παρακλήτου, δηλαδή του Αγίου Πνεύματος, του Πνεύματος του Θεού Πατρός και του Υιού αυτού, Σωτήρος δε ημών Ιησού Χριστού.
Το μέγα της Πεντηκοστής γεγονός, το οποίον έλαβε χώραν εις την Αγίαν Πόλιν Ιερουσαλήμ, ενέχει υψίστην σημασίαν ουχί μόνον δια την συμμετοχήν εκάστου ημών εις το θεανθρώπινον της Εκκλησίας σώμα, αλλά κάι δια αυτόν τούτον τον θεσμόν της Εκκλησίας, τον θεσμόν της οποίας συγκροτεί και οδηγεί εις πάσαν την αλήθειαν.
Δια δε έκαστον της Εκκλησίας μέλος, το Πανάγιον Πνεύμα είναι αυτό, το οποίον δηλώνει δια της σφραγίδος της δωρεάς Αυτού κατά το ιερόν βάπτισμα, «την ημετέραν», ως λέγει ο Συναξαριστής, «εξ απιστίας κάκωσιν και την εις Εκκλησίαν εισέλευσιν». Και τούτο, διότι τότε και ημείς του Δεσποτικού μεταλαμβάνομεν Σώματος και Αίματος.
Τότε, με άλλα λόγια, μαρτυρούμεν την ενότητα, εις την οποίαν πάντας εκάλεσε ο Ύψιστος, «ότε του πυρός τας γλώσσας διένειμεν». Τότε ο Χριστός εφώτισε τους αλιείς και αγραμμάτους τω Πνεύματι τω Αγίω. Και τότε ακριβώς εκαινουργήθη η συμφωνία του Πνεύματος του Χριστού μετά του Πνεύματος των μαθητών και Αποστόλων αυτού προς σωτηρίαν των ψυχών ημών.
Κατά την αγίαν ημέραν της Πεντηκοστής επεδήμησε το Πανάγιον Πνεύμα τοις Αποστόλοις ουσιωδώς εν είδει πυρίνων γλωσσών, εις ένα έκαστον αυτών εν τω υπερώω, όπου ήσαν συνηγμένοι, συνηθροισμένοι.
Το μέγα τούτο γεγονός της επιδημίας του Παναγίου Πνεύματος κατά τρόπον ουσιώδη επαναλαμβάνεται κατά την τέλεσιν του μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας, εν ω γινόμεθα κοινωνοί του Κυριακού Σώματος και Αίματος του Χριστού και συνεπώς κοινωνοί της χάριτος και των δωρεών του Παναγίου Πνεύματος, του Πνεύματος του Χριστού.
Αυτήν την πραγματικότητα και αναντίρρητον αλήθειαν διατρανώνει και η σημερινή εόρτιος ευχαριστιακή ημών σύναξις προς τιμήν του Αγίου Πνεύματος.
Η δε πραγματικότης και αναντίρρητος αλήθεια της σημερινής ευχαριστιακής ημών συνάξεως φανερώνει και αποκαλύπτει την αποστολήν και τον σκοπόν της Εκκλησίας, όπως τούτον διετύπωσαν οι Θεόπνευστοι της Εκκλησίας Πατέρες εις το Σύμβολον της Πίστεως: «Πιστεύω εις μίαν, Αγίαν, Καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησίαν», «Προσδοκώ Ανάστασιν νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος».
Την προσδοκίαν της Αναστάσεως και την ζωήν του μέλλοντος αιώνος εκήρυξαν και ευηγγελίσθησαν οι μαθηταί και Απόστολοι του Χριστού, όταν έλαβον την εξ ύψους δύναμιν, τουτέστιν τον φωτισμόν του Αγίου Πνεύματος, το οποίον υπέσχετο εις αυτούς ο Χριστός προ του πάθους, αλλά και μετά το πάθος Αυτού.
Και προ μεν του πάθους παρήγγειλε τοις μαθηταίς Αυτού ειπών: «Συμφέρει, ίνα εγώ απέλθω. Εάν γαρ εγώ μη απέλθω, ο Παράκλητος ουκ ελεύσεται». (Ιω. 16,7) Και πάλιν. «Όταν δε έλθη, Εκείνος διδάξει υμάς και οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν». (Ιω. 16,13)
Η δε δύναμις εξ ύψους, αγαπητοί μου αδελφοί, δεν είναι άλλη απ' αυτήν, που διηνεκώς και προσευχητικώς αιτείται η Αγία ημών Ορθόδοξος Εκκλησία δια των λόγων του ιερού Χρυσοστόμου: «Την ενότητα της πίστεως και την κοινωνίαν του Αγίου Πνεύματος αιτησάμενοι, εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα».
Δεηθώμεν λοιπόν του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, όπως αναδείξη ημάς δοχεία της επελεύσεως του Παναγίου και Παρακλήτου Πνεύματος.
Δεηθώμεν και πάλιν του Σωτήρος ημών Χριστού, λέγοντες μετά του υμνωδού: «Έγγισον ημίν, έγγισον ο πανταχού, ώσπερ και τοις Αποστόλοις Σου πάντοτε συνής, ούτω και τοις Σε ποθούσιν ένωσον σαυτόν οικτίρμον, ίνα συνημμένοι σοι υμνώμεν και δοξολογώμεν το Πανάγιόν Σου Πνεύμα». Αμήν».
Η εορτή του Αγίου Πνεύματος εωρτάσθη συμφώνως προς πάσαν την εκκλησιαστικήν τάξιν και σεμνότητα επίσης εις τον ιερόν Ναόν της Αγίας Τριάδος της κώμης Τουμπάς. Εις την κώμην ταύτην της Παλαιστινιακής Αυτονομίας, βορείως της Νεαπόλεως (Nablus), ένθα το Φρέαρ του Ιακώβ, συνυπάρχει και συμβιοί μετά των 16.000 Μουσουλμάνων μικρά Ελληνορθόδοξος Αραβόφωνος Κοινότης του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, αποτελουμένη εκ 16 οικογενειών και 75 μελών. Πάντες ούτοι προσήλθον εις τήν θ. Λειτουργίαν, ης προέστη ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης κ. Αρίσταρχος, συλλειτουργούντων αυτώ του ηγουμένου της Ιεράς Μονής τού Φρέατος, Αρχιμανδρίτου π. Ιουστίνου και του αιδεσιμ. ιερέως π. Θωμά. Ο Σεβασμιώτατος εκήρυξεν αυτοίς τον θείον λόγον και μετέφερεν αυτοίς τας ευχάς του Μακαριωτάτου.
Εκ της Αρχιγραμματείας