«Ἐν φυλακῇ εἰμί, ἔλθετε πρός μέ...».
Έχοντας στη καρδιά και στο μυαλό μας την προτροπή Του, αποφασίσαμε -μία μικρή ομάδα κληρικών και λαϊκών- να επισκεφθούμε τις φυλακές της Βηθλεέμ, κατά τη διάρκεια της δεύτερης εβδομάδας των Νηστειών.
Διανύουμε την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Σαρακοστής, που είναι περίοδος προσευχής, νηστείας, μετανοίας, ελεημοσύνης. Είναι όμως περίοδος και πνευματικών ελεημοσυνών. Είναι ημέρες που πρέπει, ακόμα πιο πολύ, να μοιραστούμε τον πόνο των συνανθρώπων μας και να τον κάνουμε δικό μας. Διαφορετικά, τί όφελος και τί καρπό θα φέρει η νηστεία και η προσευχή, χωρίς πράξεις αγάπης και συμπαράστασης στον πόνο του άλλου; Πρέπει αυτές τις άγιες ημέρες να επισκεφθούμε τον Χριστό μας και στη φυλακή.
Οι φυλακές της Βηθλεέμ που επισκεφθήκαμε βρίσκονται μεταξύ της πόλεως της Βηθλεέμ και του Μπετ Σαχούρ (=χωριού των Ποιμένων) και είναι γνωστές και ως οι Φυλακές του Μπετ Άμερ (=της οικίας του Άμερ). Στεγάζονται σε ένα πολύ παλιό κτήριο -ίσως να είναι και 200 ετών- που θυμίζει παλιό παλάτι και που παλιά ανήκε σε κάποιον Άμερ. Όταν αυτός πέθανε ή εξαφανίστηκε -όπως λένε μερικοί- το κτήριο μετατράπηκε σε φυλακή και πήρε το όνομά του.
Οι φυλακές της Βηθλεέμ ή οι Φυλακές του Μπετ Άμερ, έχουν περίπου εκατό κρατουμένους, εκ των οποίων οι ογδόντα είναι Μουσουλμάνοι και οι είκοσι Χριστιανοί. Δεν είναι φυλακές όπου οι κρατούμενοι μένουν μόνιμα. Είναι φυλακές προσωρινής κράτησης. Οι κρατούμενοι μένουν εδώ προσωρινά -αρκετά μεγάλο όμως χρονικό διάστημα- μέχρι να εκδικαστεί πρωτόδικα η υπόθεσή τους. Και μετά την πρώτη δίκη τούς στέλνουν σε μόνιμες φυλακές ή στη Ραμάλλα ή στην Ιεριχώ ή όπου αλλού. Είναι και ανδρικές και γυναικείες οι Φυλακές του Μπετ Άμερ. Οι άνδρες κρατούμενοι μένουν βέβαια σε ξεχωριστό κτήριο από τις γυναίκες και φυσικά αυλίζονται και σε ξεχωριστούς χώρους.
Εκείνο που μας έκανε μεγάλη εντύπωση είναι το ότι οι φυλακές αυτές δεν είναι σε ένα απομακρυσμένο σημείο της πόλης, αλλά είναι μέσα στην πόλη, μέσα σε κατοικημένη περιοχή και μάλιστα δίπλα σε σχολείο! Φανταστείτε! Οι φυλακισμένοι... να είναι δίπλα στα παιδιά! Τα παιδιά... να είναι δίπλα στους φυλακισμένους! Βέβαια, υπάρχει μία μεγάλη μάνδρα που χωρίζει τις φυλακές από το σχολείο. Δεν υπάρχει οπτική επαφή, αλλά ωστόσο από τον αυλόγυρο των φυλακών, ακούς πολύ καθαρά τις χαρούμενες φωνές των παιδιών. Αυτό ίσως να κάνει πολύ πιο δύσκολη την ζωή των κρατουμένων... Ή ίσως και να τους φτιάχνει λίγο την διάθεση, καθώς ακούνε τα παιδιά να παίζουν, να τρέχουν, να φωνάζουν, να γελάνε και να τιτιβίζουν ...σαν χαρούμενα ελεύθερα πουλιά!!!! Ίσως αυτό και να τους δίνει λίγη χαρά και αισιοδοξία που τόσο έχουν ανάγκη.
Στις φυλακές της Βηθλεέμ υπάρχει αυστηρός έλεγχος. Υπάρχουν παντού, σε όλα τα σημεία, κάμερες και πάρα πολλοί αστυνομικοί. Αφού μπήκαμε μέσα στις φυλακές, μετά τις απαραίτητες διαδικασίες, μας οδήγησαν στο γραφείο του Διευθυντού των Φυλακών. Ο Διευθυντής, ένα νεαρό σε ηλικία παλικάρι, ευγενέστατο, μας καλοδέχτηκε. Μας είπε ότι έχει μόνον ένα μήνα στη θέση του Διευθυντού των φυλακών της Βηθλεέμ και ότι πιο πριν ήταν στις φυλακές της Ραμάλλας. Καθίσαμε και συζητήσαμε μαζί του.
Μας είπε ότι δεν επιτρέπεται από τον κανονισμό των φυλακών να δούμε και να μιλήσουμε με τους κρατουμένους, παρά μόνον εάν γνωρίζουμε ονομαστικά κάποιον. Μας στενοχώρησε αυτό, γιατί θέλαμε να δούμε αρκετούς, αλλά δεν μπορούσαμε να κάνουμε και διαφορετικά.
Οπότε κι εμείς περιοριστήκαμε στο να ζητήσουμε να δούμε έναν κρατούμενο που μας ήταν γνωστός και που ήταν μέσα στη φυλακή από τα Χριστούγεννα. Είναι 76-77 ετών και είχε συλληφθεί μετά από κάποια παρεξήγηση που είχε γίνει με τις αρχές, σχετικά με την αγοραπωλησία κάποιου δικού του χωραφιού. Ενώ περιμέναμε να μας φέρουν τον κρατούμενο, μας κέρασαν τσάι και μας μίλησαν για τη ζωή και τις συνθήκες διαβίωσης των φυλακών που δεν είναι και ό,τι καλύτερο. Λόγου χάριν, σε κάθε θάλαμο στοιβάζονται μαζί από δέκα επτά έως είκοσι πέντε κρατούμενοι, ανεξαιρέτως αν είναι Χριστιανοί ή Μουσουλμάνοι. Μαζί και από όλες τις ηλικίες.
Κάποια στιγμή έφεραν κοντά μας και τον γνώριμό μας, ο οποίος από την ώρα που μας είδε συνεχώς έκλαιγε σαν μωρό παιδί. Δεν μπορούσε, του ήταν αδύνατο να συγκρατήσει τα δάκρυά του. Ήταν φανερά πολύ κουρασμένος, πολύ αδυνατισμένος από την στενοχώρια και πολύ ταλαιπωρημένος από την θλίψη. Δεν μπορούσε να καταλάβει πώς, από την θαλπωρή των Χριστουγέννων και της οικογένειάς του, βρέθηκε μέσα στη φυλακή. Μας είπε λίγα λόγια για την κατάστασή του και για την κατάσταση που επικρατεί μέσα στη φυλακή. Μα είπε πως οι κρατούμενοι έχουν καλή αντιμετώπιση από τους φρουρούς αστυνομικούς, αλλά τίποτε δεν συγκρίνεται και ούτε μπορεί να συγκριθεί με το αγαθό της ελευθερίας. Μας μίλησε για την οικογένειά του, πως έχει τρεις κόρες παντρεμένες και δύο γιούς από τους οποίους ο ένας είναι παντρεμένος και ο άλλος πρόκειται να παντρευτεί μετά το Πάσχα.
Μιλούσαμε μαζί του, αλλά δεν μπορούσαμε να πούμε και πάρα πολλά αφού ήταν παρόντες ο Διευθυντής και άλλοι αστυνομικοί. Ωστόσο, μιλώντας μαζί του -στο χρονικό διάστημα που είχαμε στη διάθεσή μας- τον ενισχύσαμε όσο μπορούσαμε ψυχικά, του δώσαμε κουράγιο και θάρρος, του είπαμε να κάνει -όσο μπορεί- υπομονή μέχρι να γίνει η δίκη του, η οποία έχει οριστεί να γίνει σε 45 ημέρες και πως η δικαιοσύνη θα αποφανθεί για το σωστό και το δίκαιο και ο Θεός θα βοηθήσει.
Είχε πλησιάσει πια η ώρα για να φύγουμε και εκείνος δεν μπορούσε να μας αποχωριστεί. Τέτοια ήταν η λαχτάρα του να είναι κοντά μας και να μιλάει μαζί μας που χωρίς να το καταλάβουμε ούτε εμείς, ούτε και οι φρουροί, μιλώντας έφτασε μαζί μας σχεδόν μέχρι την εξωτερική πύλη των φυλακών. Εκεί φυσικά τον σταμάτησαν οι φρουροί και τον επανέφεραν στο κελί του. Αλλά ούτε και αυτοί, ούτε και εμείς δεν καταλάβαμε πώς συνέβη αυτό το γεγονός.
Φύγαμε από τις φυλακές με ανάμικτα συναισθήματα συγκίνησης και λύπης. Αλήθεια, λέγαμε φεύγοντας, πόσο ανεκτίμητο αγαθό εκ Θεού είναι η ελευθερία του ανθρώπου και πόσο στις ημέρες μας καταπατείται αυτό το πολύτιμο αγαθό, με αποτέλεσμα να γινόμαστε σκλάβοι είτε των παθών μας, είτε της αμαρτίας, είτε άλλων.
Είναι μεγάλη, πολύ μεγάλη, ψυχική ωφέλεια να πάει κανείς μέχρι τις φυλακές ως επισκέπτης, για να εκτιμήσει πολλά από τα αγαθά που απλόχερα μας χαρίζει ο δωρεοδότης Κύριός μας και Θεός μας και εμείς είτε δεν κάνουμε σωστή χρήση αυτών, είτε δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε την αξία τους.
Να μην αξιώνει ο Χριστός μας κανέναν μας να βλέπει τη ζωή μέσα από τα κάγκελα και το δεσμωτήριο, μέσα από τα μικρά παράθυρα και τις ασφαλισμένες πόρτες των υγρών κρατητηρίων. Είθε να μας δίνει φώτιση για να κάνουμε το καλό και είθε να ενδυναμώνει όλους εν γένει τους εν αιχμαλωσία αδελφούς μας όλων των χρωμάτων, όλων των εθνών, όλων των δογμάτων και των θρησκειών.
Αμήν.
Πηγή υλικού
Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος, Ηγούμενος Ιεράς Μονής των Ποιμένων, εν Μπετ Σαχούρ, περιοχή Βηθλεέμ
Επιλογή υλικού
Αικατερίνη Διαμαντοπούλου
Υπεύθυνη υλικού των Ιστοχώρων του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων